Την ιστορική αναβίωση της Μακρονήσου και συγκεκριμένα, τη διάσωση και συντήρηση των κτηρίων, έχει θέσει ως στόχο, ο Δήμος Κέας, στον οποίο ανήκει διοικητικά το νησί.
Το θέμα μάλιστα τέθηκε από την ίδια τη δήμαρχο, Ρένα Βελισσαροπούλου και κατά τη διάρκεια της έκθεσης Attica Green Expo, τονίζοντας μεταξύ άλλων την ανάγκη συνεργασίας μεταξύ του Δήμου Κέας και του Υπουργείου Πολιτισμού, για το σχεδιασμό του μέλλοντος αυτού του “φορτισμένου” ιστορικά τόπου.
"Εμείς θα συνεχίσουμε να πιέζουμε ώστε να δοθεί λύση για αυτό το πολύ σημαντικό θέμα για όλους τους πολίτες", δήλωσε χαρακτηριστικά η δήμαρχος, μιλώντας για το θέμα στην "Κοινή Γνώμη" και υπογραμμίζοντας παράλληλα, ότι πρόκειται για ένα ζήτημα που αποτελεί ιστορική παρακαταθήκη για την Ελλάδα.
"Πρέπει να αναδειχθεί η ιστορία της"
"Υπάρχουν δύο νησιά με πολύ σημαντική ιστορική αξία, η Γυάρος και η Μακρόνησος, αλλά εγώ θα μιλήσω αυτή τη στιγμή για τη Μακρόνησο, η οποία ανήκει διοικητικά στο Δήμο Κέας, αλλά ιστορικά ανήκει σε όλους τους Έλληνες", σημείωσε η κα. Βελισσαροπουλου.
Μιλώντας για την ουσία του θέματος και πολύ περισσότερο για τη διάσωση των κτηρίων που υπάρχουν σε αυτόν τον τόπο, ο οποίος λειτούργησε ως τόπος εξορίας και μαρτυρίου για χιλιάδες άτομα, κατά την περίοδο του Εμφυλίου και μετά, τόνισε ότι "αυτό που πρέπει να κάνουμε, σύμφωνα με τη δική μου εκτίμηση, είναι να αναδειχθούν τα κτήρια της Μακρονήσου, να αναδειχθεί και η ιστορία της, η οποία δεν αρχίζει από τον 19ο αιώνα, αλλά από την αρχαιότητα, σύμφωνα με τα στοιχεία που υπάρχουν για την κατοίκηση του νησιού. Όσον αφορά τώρα στα κτήρια, τα οποία υπάρχουν στο νησί, προφανώς θα πρέπει να γίνει ανάδειξή τους, ώστε να είναι επισκέψιμα, με σκοπό βέβαια και τη διατήρησή τους, αλλά και να παραμείνουν ως ιστορική παρακαταθήκη για το μέλλον".
"Τα κτήρια πλήττονται ανελέητα από τον χρόνο"
Η δήμαρχος Κέας κληθείσα να απαντήσει σε ποια κατάσταση είναι αυτή τη στιγμή τα κτήρια για τα οποία γίνεται λόγος, δήλωσε χαρακτηριστικά ότι "τα κτήρια πλήττονται ανελέητα από τα καιρικά φαινόμενα και όπως καταλαβαίνεται, χρόνο με το χρόνο έχει παρατηρηθεί μία σημαντική διάβρωση. Αυτές τις καταστάσεις θα πρέπει να προλάβουμε. Πρέπει να κάνω γνωστό ότι το 1960 που εγκαταλείφθηκε το νησί, είχε δοθεί μία εντολή να ξηλωθούν οικοδομικά υλικά, όπως πόρτες, μάρμαρα, πέτρες κ.λπ.. Ό,τι δεν απομακρύνθηκε με τη συγκεκριμένη εργολαβία, έμεινε έρμαιο στην φθορά του χρόνου".
"Ζητάμε από το Υπουργείο Πολιτισμού να ανταποκριθεί στο αίτημά μας"
Συμπληρώνοντας τα στοιχεία για τα ιστορικά αυτά κτήρια και τις φθορές που έχουν υποστεί, η κα. Βελισσαροπούλου έκανε γνωστό μέσω της εφημερίδας, ότι αυτό που ζητά ο Δήμος Κέας, είναι σε συνεργασία με το Υπουργείο Πολιτισμού, να υπάρξουν μελέτες για την αποκατάστασή τους.
"Πρόκειται για ένα πολύ σημαντικό μνημείο και αυτό που ζητάμε είναι σε συνεργασία με το Υπουργείο Πολιτισμού, να μπορέσουμε να αποκαταστήσουμε τα κτήρια, να μπορούν οι χώροι να είναι επισκέψιμοι, ενδεχομένως για όλη τη διάρκεια του χρόνου. Επίσης, να υπάρχει η δυνατότητα πραγματοποίησης εκδηλώσεων, με σκοπό ο κόσμος να έχει τη δυνατότητα να γνωρίσει την ιστορία μας", τόνισε.
Στην επισήμανση ότι ο Δήμος αυτό που ζητά από το Υπουργείο Πολιτισμού είναι η εκπόνηη μελετών, αλλά και η εξασφάλιση χρηματοδοτήσεων για την ανακατασκευή των κτηρίων της Μακρονήσου, η δήμαρχος σημείωσε: “Ακριβώς. Όμως να διευκρινίσω δεν ζητάμε από το Υπουργείο να αναλάβει εξ΄ ολοκλήρου όλες τις ενέργειες, αλλά σε συνεργασία με το Δήμο μας, στο οποίο διοικητικά και ιδιοκτησιακά, ανήκει το νησί. Δηλαδή σε κοινή γραμμή, προκειμένου να δούμε με ποιο τρόπο θα αναδείξουμε τον κτηριακό του πλούτο. Να δούμε πως μπορεί να γίνει η αναστήλωσή και η πρόσβασής τους, καθώς και να βρεθεί ο τρόπος να είναι επισκέψιμη η Μακρόνησος με την παρουσία ενός φύλακα. Να λειτουργεί ως ένας μουσειακός χώρος, καθώς έχουμε την υποχρέωση αυτή ως Έλληνες".
Τέλος, ερωτώμενη εάν έχουν υπάρξει ή αν θα υπάρξουν πιέσεις προς το Υπουργείο για το συγκεκριμένο θέμα, η κα. Βελισσαροπούλου, υπογράμμισε: “Βεβαίως. Και πρέπει να πω ότι έχουν γίνει επαφές πολλές φορές. Μένει να πάρουμε την απόφαση, ότι αυτό που λέμε πρέπει να το κάνουμε και πράξη. Εμείς θα συνεχίσουμε να πιέζουμε ώστε να δοθεί λύση για αυτό το πολύ σημαντικό θέμα για όλους τους πολίτες".
Είναι κηρυγμένος και αρχαιολογικός τόπος
Να σημειωθεί ότι η Μακρόνησος, εκτός από ιστορικός τόπος, είναι κηρυγμένος και αρχαιολογικός χώρος. Συγκεκριμένα, με ομόφωνη γνωμοδότηση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου το 2019, ολόκληρη η Μακρόνησος κηρύχθηκε αρχαιολογικός χώρος, ύστερα από πρόταση της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων, που διεξάγει στο νησί τα τελευταία χρόνια έρευνες πεδίου.
Η Μακρόνησος, γνωστή ως πεδίο δραματικών στιγμών της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας, προστατεύεται από την ελληνική πολιτεία ήδη από το 1989, όταν κηρύχθηκε εξ ολοκλήρου ως ιστορικός τόπος, ενώ τα κατάλοιπα των στρατοπέδων του νησιού, κηρύχθηκαν αυτομάτως ως διατηρητέα κτήρια (ΦΕΚ 436/Β/1989). Επιπροσθέτως, για την προστασία των καταλοίπων της σύγχρονης ιστορίας θεσμοθετήθηκαν από το 1995 ειδικές χρήσεις γης (ΦΕΚ 895/Δ/1995).